Suzanne Verheijden is een duizendpoot in de zorg. Naast strategisch innovatieadviseur bij ’s Heeren Loo is ze ondernemer, schrijver en theatermaker. In haar werk richt ze zich specifiek op zorgtechnologie en wil ze zorgmedewerkers vaardigheden aanleren die hen voorbereiden op de zorg van de toekomst.
Om technologie een waardevolle plek te kunnen geven in een zorgorganisatie, is het volgens Suzanne van belang dat je kritisch blijft. “Gebruik technologie niet zomaar ‘voor de leuk’”, zegt ze. “Maar gebruik het alleen als het nut heeft voor de cliënt. Het is heel begrijpelijk dat mensen gecharmeerd zijn van nieuwe ‘snufjes’ en deze nieuwsgierigheid moedig ik zeker aan! Maar koppel het altijd aan een zorgvraag. Dat kan heel breed zijn. Iemand tijdens de dagbesteding stimuleren tot sociale interactie kan ook al een zorgvraag zijn.”
In haar werk loopt Suzanne vaak tegen verzet aan. “Veel zorgmedewerkers, maar ook familieleden van mensen met een zorgbehoefte, hebben een aversie tegen technologie. Ouders willen hun kind niet door een robot laten verzorgen. Of zorgmedewerkers denken: ik heb toch niet voor apparaten gekozen toen ik voor dit beroep koos?"
Taboe op gebrekkige kennis
Een van de dingen die implementatie van technologie moeilijk maakt, is een gebrek aan kennis, zegt ze. “Uit onderzoek is gebleken dat zeker één op de tien mensen die werkzaam zijn in de zorg digibeet is. In de ouderenzorg ligt dat aantal denk ik nog hoger. Als jouw kennis op het gebied van computers al achterloopt, hoe wil je dan technologie gaan gebruiken? Het is heel begrijpelijk dat mensen dan aarzelen.”
Suzanne wil het taboe dat rust op gebrekkige digitale vaardigheden doorbreken. Er is niets om je voor te schamen, vindt ze. “Het zat niet in hun opleiding. Ik heb zorgmedewerkers gevraagd wat ze nodig hebben om een stap te kunnen zetten in de wereld van computers en technologie. Bijna allemaal antwoordden ze dat ze het graag samen met iemand anders wilden doen. Met iemand die geduldig en positief is en zich richt op de dingen die ze moeten weten, en niet alle details van het apparaat.”
Menselijke kant van de zorg niet buitensluiten
Het is een discussie die dagelijks wordt gevoerd: sluit techniek de menselijke kant van de zorg niet uit? Maar volgens Suzanne Verheijden kan het juist andersom zijn. Techniek faciliteert warm contact. “De Tovertafel is een voorbeeld van eenvoudige verleidelijke technologie. Iedereen wil even aan de projecties zitten en dingen proberen en schuiven. Laatst gaf ik de afstandsbediening aan een groepje zestienjarige studenten. Ook zij gingen helemaal los. Wie weet leveren dit soort innovaties ons de nieuwe zorgprofessionals op die we hard nodig hebben!"
Techniek faciliteert warm contact
Een ander voorbeeld van warme zorg door de inzet van technologie was een pilot die bij 's Heeren Loo werd gedraaid met beeldbellen: "Ambulant medewerkers zien hun cliënten één keer per week en hebben dan niet veel tijd want ze moeten ook nog reizen. Van ons kregen ze een tablet waarmee ze hun cliënten konden beeldbellen. In het begin was er wel aarzeling en weerstand, maar na een aantal weken wilden de participanten niet meer zonder. Het leverde namelijk tijd op maar gaf de cliënten - en daardoor de begeleiders - ook een gevoel van veiligheid. Nu hoefden ze niet meer te wachten op dat ene moment in de week!”
Dit is een voorbeeld van hoe technologie de zelfredzaamheid, gezondheid en eigenwaarde van cliënten kan vergroten. Suzanne noemt ook voorbeelden van ‘klein geluk’. Zo heeft ’s Heeren Loo de Praatkaart ontwikkeld met zorgmedewerkers en cliënten. Via deze app kan je, door middel van een gesproken bericht in een ouderwetse ansichtkaart, een mooie boodschap overbrengen aan iedereen. Zo’n kaart is dus ook geschikt voor wie niet zo goed kan lezen door een beperking of een visuele handicap bijvoorbeeld. Dit soort innovaties laten zien dat technologie ook heel warm en vriendelijk kan zijn.
Rol voor het management
Er komt steeds meer aandacht voor de rol van technologie in de zorg. Toch is er nog een lange weg te gaan. Welke rol kun zorgmanagers hierin spelen? Suzanne: “Ook bij managers ontbreekt het aan kennis op het gebied van ehealth en technologie. Daarom organiseren wij inspiratiesessie, ook voor managers. Tijdens de Markt van de Toekomst mogen zorgprofessionals alles uitproberen. Er gaat dan echt een wereld voor ze open. Eigenlijk zouden managers veel meer van dit soort probeermomenten moeten organiseren, want je ziet dat het meteen ideeën oplevert, zeker als het dicht bij huis plaatsvindt zodat je ook meteen kunt zien wat het effect is op cliënten. Ervaren werkt het allerbeste.”
Buro StrakZ
Om zorgmedewerkers klaar te stomen voor de toekomst, geeft Suzanne trainingen en lezingen met haar Buro StrakZ. Ze laat zorgprofessionals ook op een andere manier kennismaken met zorgtechnologie, namelijk door middel van een educatieve cabaretvoorstelling. “We willen in deze voorstelling op een luchtige manier een beeld scheppen over de veranderingen in de zorg en wat dat voor de professional betekent. Hoe gaan we robots integreren in de zorg? Wat als iedereen met terugwerkende kracht in zijn zorgdossier mag kijken? Hoe ga je om met privacy, tijdschrijven en de personeelstekorten? Welke rol gaat preventie spelen? Hoe kan technologie jou ondersteunen? Maar ook: wat als technologie je werk gaat overheersen? Wat blijft de kern van je vak?”
Tech is niet meer weg te denken uit de zorg, vindt ook Suzanne Verheijden. “Het is de verantwoordelijkheid van elke medewerker om je kennis en vaardigheden uit te breiden. Wacht niet tot het naar je toekomt! Neem eens een kijkje op de website digitaal-vaardig.nl. Daar kun je al je digitale vaardigheden verbeteren. Toon lef en accepteer dat technologie bij de zorg hoort. Je zult zien dat je uiteindelijk niet meer zonder wíl!”
De kracht van innovatie
Active Cues wil in 2025 elke dag 10 miljoen geluksmomenten creëren in de zorg. Het bedrijf ziet dat de noodzaak groot is en richt een community op van andere tech-bedrijven, zorginstellingen, het onderwijs en iedereen die het belang van technologie voor de zorg onderstreept. Samen zetten ze zich in om de zorg nog beter, mooier en leuker te maken.
Ook bijdragen aan die miljoenen geluksmomenten? Lees meer over onze missie en doe mee!
Lees meer over Active Cues en de Tovertafel